Qog‘oz – insoniyat tomonidan asrlar davomida yozish, chop etish, o‘rash va boshqa maqsadlarda keng qo‘llanib kelinayotgan eng muhim materiallardan biridir. Ammo ko‘pchilik odamlar qog‘oz qanday tayyorlanadi degan savolga aniq javob bera olmaydi. Quyida sizga bu jarayon oddiy va tushunarli qilib izohlanadi.
Qog‘oz ishlab chiqarishning asosiy manbai – yog‘och. Asosan qayin, qarag‘ay, evkalipt, archa kabi daraxtlar ishlatiladi. Ba’zida eski gazeta, karton va makulatura kabi qayta ishlangan materiallar ham qo‘llaniladi.
Kesilgan daraxtlar kichik bo‘laklarga bo‘linadi va maxsus mashinalarda maydalab chiqiladi.
Maydalangan yog‘och bo‘laklari kimyoviy moddalar bilan ishlanadi va ichidagi sellyuloza ajratib olinadi. Bu qog‘ozning asosiy tarkibiy qismidir.
Sellyuloza suv bilan aralashtirilib qog‘oz massasi (massa) tayyorlanadi. Bunga oqartirish moddasi, bo‘yoq yoki maxsus qo‘shimchalar qo‘shilishi mumkin.
Aralashma maxsus mashinalar yordamida keng lentalar shaklida yoyiladi. Bu lentalar siqiladi, quritiladi va silliqlanadi.
Tayyor bo‘lgan qog‘oz rulon yoki varaq holida kesiladi va sotuvga tayyorlanadi.
Atrof-muhitni asrash maqsadida bugungi kunda qayta ishlangan qog‘oz ishlab chiqarish keng tarqalgan. Eski gazeta, daftar va ofis qog‘ozlari yig‘ilib, qayta massaga aylantirilib, yangi qog‘oz tayyorlanadi. Bu ekologik toza va iqtisodiy jihatdan foydali hisoblanadi.
Kitob va gazeta chop etishda
Daftar, bloknot, ofis anjomlari tayyorlashda
O‘rash va qadoqlashda
San’at va bezak buyumlarida